Wij zijn naar het Valkerij- en Sigarenmuseum in Valkenswaard – Zuidoost Brabant geweest.
Deze kan je vinden in het monumentaal pand Carolus aan de rand van het winkelgebied van Valkenswaard. Dit gebouw werd in 1930 gebruik genomen als klooster en religieus ziekenhuis door de zusters van de H. Borromeus.
Na een restauratie zitten hier vanaf 2001 diverse maatschappelijke en culturele instellingen waaronder dus het Valkerij- en Sigarenmuseum maar ook Het Nederlands Steendrukmuseum en het Gildemuseum.
Valkerijmuseum
De trekroute van de slechtvalk loopt van het Hoge Noorden naar het warmere zuiden over Kempisch Brabant met zijn uitgestrekte heidevelden.
In het museum konden we zien hoe de Valkerij zich ontwikkelde vanaf de 16e eeuw tot de 19e eeuw in Valkenswaard, Leende en Leenderstrijp.
We zagen dat de Valkeniers uit Valkenswaard een goede reputatie hadden en daardoor in de 17e, 18e en 19e eeuw werkzaam waren aan bijna alle Europese vorstenhoven. De valkenjacht was hier een geliefd tijdverdrijf waar veel geld in om ging. De Valkeniers waren welgesteld en hadden daardoor een goed leven.
Door middel van een video en maquette kregen we uitleg over een manier om de valken te vangen. Maar ook wat er kwam kijken om deze valken en andere roofvogels te trainen zodat men hier mee kon gaan jagen.
Ook zagen we opgezette haviken, witte geervalken en slechtvalken. Hier konden we het verschil goed zien tussen mannetjes, vrouwtjes en jongen/
In de oude kapel van het klooster konden we zien hoe de jacht ging met de valken door middel van een diorama met nagebootst landschap met poppen en opgezette dieren.
We zagen hierbij de lage jacht op een konijn en de hoge jacht op reigers uitgebeeld.
Bij de hoge vlucht wordt een slechtvalk als aanwachter gevlogen, dat wil zeggen dat de vogel hoog boven de valkenier en een jachthond blijft wachten tot het wild wordt opgejaagd. Daarna stort de slechtvalk zich met een steile duikvlucht – met dichtgevouwen vleugels en hoge snelheid naar zijn prooi. Tijdens het jagen vaak een reiger.
Bij de lage vlucht vliegt de havik of slechtvalk vanaf de arm van de valkenier direct op zijn prooi af zoals een konijn of haas.
Door de Franse Revolutie en modernisering in de 19e eeuw kwam er een eind aan de Valkerij. De laatste Valkenswaardse valkenier was Karel Mollen, die leefde van 1854-1935.
De Valkerij is nog gelukkig nog niet helemaal weg. Deze wordt nog steeds in vrije tijd bedreven als hobby. Maar ook zijn er beroepsvalkeniers. Deze worden vaak ingezet ter bestrijding van overlast van grote groepen vogels b.v. bij vliegvelden en industrieterreinen.
Sigarenmuseum
Nadat de Valkerij afgelopen werd dit vrij snel opgevolgd in Valkenswaard door de Sigarenmakerij dat begon in 1865.
Het begon doordat de rijke Engelse valkenier Richard Hamond die een tijd in Valkenswaard geleefd had in 1845 stierf. Hij liet als erfenis 24.000 gulden aan Jan van Best. Deze gebruikte het om een sigarenfabriek te starten in Valkenswaard. Daarna werden er nog ongeveer 70 grotere en kleinere sigarenfabriekjes in Valkenswaard waaronder Willem II.
In het museum zagen we diverse machines, werktuigen, gereedschappen en andere materialen die men gebruikte om sigaren te maken. Door middel van een video zagen we hoe men sigaren met de hand maakte. Maar kregen ook uitleg hoe men machines gebruikte.
Er was ook een sigarenwinkeltje te zien en een collectie van o.a. sigarenbandjes en doosjes.
De twee musea waren qua onderwerp heel verschillend maar ze hebben beide met de geschiedenis van Valkenswaard te maken.
Het is geen groot museum maar ikzelf vond het erg interessant.